Ayurvedische Lente Detox

Bij het wisselen van de seizoenen is de natuur volop in beweging. In het lente seizoen is er een beweging van het koude winterweer naar de warme zomer en in de herfst vindt precies het omgekeerde plaats. Alles in de natuur past zich aan deze verandering aan. Heel logisch dus dat wij dat ook doen. Als het weer warmer wordt krijg je vanzelf de behoefte aan lichtere maaltijden en heb je vaker zin om naar buiten gaan.


Waarom detoxen?

Tijdens de verschillende seizoenen nemen de dosha’s in het lichaam van nature toe:

  • in de zomer neemt Pitta toe (vuur en water),
  • in de herfst Vata (ruimte en lucht/wind) en 
  • in de winter Kapha (aarde en water).


De toename van een dosha zorgt ervoor dat deze dosha makkelijker uit balans kan raken.

Deze onbalans kun je herkennen aan de typische kenmerken en klachten van deze dosha.

Pitta: klachten die te maken hebben met hitte (uitslag, eczeem)

Vata: droogte en onrust (slecht slapen, constipatie)

Kapha: zwaarte en vocht vasthouden (overgewicht en depressie)


Ga je een volgend seizoen in met een dosha die uit balans is, dan kunnen de klachten verergeren.


Wat is een ayurvedische detox?

Een ayurvedische detox is bedoeld om afvalstoffen uit het lichaam te verwijderen maar óók om de dosha’s in balans te brengen. 

In de lente is het belangrijk dat Kapha dosha, die in de winter is toegenomen, weer in balans wordt gebracht. Kapha zorgt namelijk voor de aanmaak van extra vetweefsel (jouw extra beschermlaagje tegen de kou) en het vasthouden van vocht doordat er minder vocht verdampt (er is minder warmte).


Je kunt je hierdoor moe, traag en ongemotiveerd voelen. Of je krijgt last van spijsverteringsklachten zoals een opgeblazen buik of obstipatie (vertraagde stoelgang). Ook kun je vaker verkouden zijn, vatbaarder zijn voor de griep of last hebben hooikoorts.


Een ayurvedische detox bestaat drie fasen:

  1. Een Afbouw fase waarin je het lichaam rustig voorbereid op een veranderend voedingspatroon. In de afbouwfase laat je een aantal producten weg uit je voeding. Denk aan zware voedingsmiddelen zoals dierlijke producten, verslavende middelen zoals koffie, alcohol, tabak en suiker en bewerkte producten. Je eet zoveel mogelijk plantaardige, complete, pure voeding uit het seizoen. 
  2. Tijdens de Detox fase ga je het lichaam vervolgens voeden met hele simpele, makkelijk verteerbare, gekookte voeding, ook wel mono-dieet genoemd. Kitchari een eenpansgerecht bestaande uit gekookte rijst, munghbonen, verwarmende kruiden en groenten is een gerecht dat hier veel voor wordt gebruikt. Omdat de maaltijden zo eenvoudig zijn en de voeding alles bevat wat je nodig hebt, komt je lichaam tot rust en houdt het energie over die normaal naar de spijsvertering gaat. Hierdoor kan jouw lichaam naast verteren ook gaan opruimen. Ama (onverteerde voedselresten), overtollig vet en opgeslagen vocht worden opgeruimd en je lichaamsweefsels kunnen weer goed functioneren waardoor het lichaam zichzelf kan helen.
  3. De Opbouw fase is bedoeld om je lichaam geleidelijk weer te laten wennen aan ‘normale’ voeding. Je gaat geleidelijk weer meer gevarieerd eten en kunt weer steeds meer voedingsmiddelen aan je maaltijden toevoegen.


Het reinigen tijdens een detox kun je versterken met ayurvedische routines die het detox-proces ondersteunen. Denk bijvoorbeeld aan zelfmassage met warme sesamolie, tongschrapen en dry-brushing.

Na een detox voelt je lichaam weer schoon en opgeruimd, je hebt meer innerlijke rust en je spijsverteringsvuur brandt weer volop. 

Klaar voor het nieuwe seizoen!

tongschraper koper
7 maart 2025
Tongschrapen is het reinigen van de tong om de laag van bacteriën, voedselresten en afvalstoffen, die zich 's nachts hebben opgehoopt op je tong te verwijderen.
Pitta dosha - AyurVita
11 januari 2025
Pitta bestaat uit de elementen vuur en een beetje water. Het is de energie van transformatie, doelgerichtheid en temperament.
Vata dosha - AyurVita
8 januari 2025
Vata is verbonden met de elementen lucht en ether en is de energie van beweging, flexibiliteit en creativiteit.
Kapha dosha - AyurVita
30 december 2024
Kapha bestaat uit de elementen aarde en water. Het is de energie van structuur, stevigheid en veerkracht.
22 december 2024
Volgens Ayurveda bestaat alles in het universum uit vijf elementen: ether, lucht, vuur, water en aarde. Deze elementen vormen de basis van de drie dosha’s: Vata, Pitta en Kapha.
Gezondheid volgens Ayurveda
22 december 2024
In ons drukke, moderne leven wordt gezondheid vaak gezien als “geen ziekte hebben”. Volgens Ayurveda is gezondheid veel meer dan dat. Het is een toestand van volledig evenwicht – fysiek, mentaal en spiritueel.
eenvoudige tips voor meer balans met Ayurveda
15 december 2024
Eenvoudige ayurvedische tips om weer in balans te komen na de feestdagen.