Volgens Ayurveda bestaat alles in het universum uit vijf elementen: ether, lucht, vuur, water en aarde.

Deze elementen vormen de basis van de drie dosha’s: Vata, Pitta en Kapha. De bio-energieën die bepalen hoe je lichaam en geest functioneren.

Vata: bestaat uit ether en lucht. Het reguleert beweging en is verantwoordelijk voor creativiteit, energie en flexibiliteit.

Pitta: bestaat uit vuur en een beetje water. Het reguleert spijsvertering, metabolisme en ambitie.

Kapha: bestaat uit water en aarde. Het zorgt voor stabiliteit, kracht en geduld.

Iedereen heeft alle drie dosha’s in zich, maar meestal is één dosha dominant.

Constitutie en onbalans

De verhouding van dosha's waar je mee geboren wordt noemen we constitutie (Prakriti in het Sanskriet).

Je kunt het vergelijken met je DNA, die al vanaf je geboorte vastligt.

Het bepaalt je fysieke kenmerken, persoonlijkheid en hoe je reageert op je omgeving.

Zo zijn Vata-types vaak slank, energiek en creatief, maar ook gevoelig voor stress en bezorgdheid.

Pitta-types hebben meestal een gemiddelde lichaamsbouw. Ze zijn ambitieus en scherpzinnig, maar gevoelig voor boosheid en irritatie.

Kapha-types zijn vaak wat stevig gebouwd, kalm en stabiel. Ze komen soms wat minder snel op gang en hebben dan stimulans nodig om in actie te komen.

Wanneer je dosha’s in balans zijn, voel je je energiek en gezond. Maar door stress, verkeerde voeding of een ongezonde levensstijl kunnen dosha’s uit balans raken. Deze onbalans is de huidige verhouding van je dosha's (Vikriti in het Sanskriet).

Een Vata-onbalans kan bijvoorbeeld leiden tot slapeloosheid, terwijl een Pitta-onbalans brandend maagzuur kan veroorzaken en een Kapha-onbalans depressie.

Dosha zelftest: een eerste kennismaking

Online zijn verschillende dosha-testen te vinden.

Hoewel dit een leuke manier is om kennis te maken met Ayurveda, is het belangrijk om je te beseffen dat deze tests een vertekend beeld kunnen geven. Het is namelijk best lastig om objectief naar jezelf te kijken.

Wil je zeker weten hoe het zit? Laat dan een uitgebreide analyse doen door een ayurvedisch specialist.

Deze kijkt naar je fysieke kenmerken, je mentale en emotionele patronen en je levensstijl om jouw unieke balans te begrijpen.

Met onderstaande test krijg je wel alvast een eerste indruk.

Kies de omschrijving die het beste bij je past en tel alle A's, B's en C's op.

1. Hoe omschrijf je jouw postuur en gewicht? Kies de optie die het meest bij je past.

A: Dun, knokige botten, (te) laag gewicht

B: Gemiddeld, normale botten, gewicht is goed verdeeld

C: Breed, goed ontwikkeld lichaam, stevige botten, soms (te) zwaar

    2. Hoe ziet jouw huid eruit?

A: Droog, dun, koud, ruw, vaak koude voeten en handen

B: Vochtig, warm, sproeten en/of moedervlekken, soms last van acne of huidirritaties

C: Zacht, koud, vochtig, dik, redelijk licht van kleur

    3. Hoe omschrijf je jouw haar?

A: Dun, droog, krullend, snel last van haaruitval of gespleten haarpunten

B: Sterk, vettig, stijl, vroeg grijs of kaal

C: Vol, glanzend en golvend

   4. Hoe ziet jouw gezicht eruit?

A: Smal, puntig, onregelmatige neus, dunne en/of droge lippen

B: Gelijkmatige proporties, gemiddelde neus, (rode) gemiddelde lippen

C: Rond, groot, brede neus en gelaatstrekken, volle/grote lippen

   5. Welke eigenschappen passen het beste bij jouw persoonlijkheid

A: Enthousiast, creatief, dromer, spontaan, praat graag

B: Gedreven, ambitieus, doorzetter, zelfverzekerd

C: Kalm, betrouwbaar, warm, liefdevol, niet snel uit evenwicht

   6. Waar herken je jezelf het meest in?

A: Ik kan erg chaotisch zijn en snel afgeleid. Ik ben vaak aan het dagdromen, vergeet dingen snel en raak mijn spullen regelmatig kwijt.

B: Ik kan goed focussen en als ik ergens voor ga, dan ga ik er voor 100% voor. Perfectionistisch, niet snel afgeleid en goed in details onthouden.

C: Ik maak me niet snel druk en ervaar weinig stress. Soms heb ik wel eens moeite met het opstarten en ik stel vaak dingen uit.

   7. Welke klachten komen het meest bij jou voor?

A: Stress, angst, slaapproblemen, darmklachten, opgeblazen buik, onregelmatige cyclus

B: Ontstekingen, brandend maagzuur, acne, zonneallergie, eczeem burn-out

C: Verkoudheid, slijmvorming, astma, overgewicht

   8. Hoeveel zweet je?

A: Weinig tot geen zweet

B: Snel en veel zweten, met een sterke geur

C: Gemiddeld met een neutrale geur

   9. Hoe ga jij om met discussies of ruzie?

A: Ik reageer vaak emotioneel en/of angstig. Het blijft niet lang hangen en ik ben het ook snel weer vergeten.

B: Ik kan snel geïrriteerd raken en reageer vaak heftig. Ik ga een discussie niet uit de weg en ik wil graag mijn gelijk bewijzen.

C: Ik heb liever geen ruzie en ga het zoveel mogelijk uit de weg. Na een ruzie of discussie blijft het lang hangen.

   10. Hoe ben jij in gesprekken met anderen?

A: Ik praat graag en veel, ook met vreemden. Ik deel graag mijn mening en ben soms een flapuit.

B: Ik heb graag de leiding in gesprekken, praat doelgericht en ben dol op interessante discussies met anderen.

C: Ik denk goed na voor ik iets zeg en in een groep treed ik liever niet op de voorgrond. Ik kan goed luisteren.

   11. Hoe ziet jouw slaapritme eruit?

A: Wisselend, soms licht dan weer diep. Ik word vaak wakker 's nachts en heb soms slaapproblemen. Ik droom heel fantasierijk. Gemiddeld slaap ik 4 tot 7 uur per nacht.

B: Goed, makkelijke slaper. Ik heb vaak intense dromen, met veel actie. Gemiddeld slaap ik 5 tot 7 uur per nacht.

C: Diep en vast. Dromen doe ik nauwelijks. Het liefst slaap ik 8 uur of meer per nacht.

   12. Als jij iets moet doen voor werk of studie, hoe pak je dat dan aan?

A: Vaak begin ik vol enthousiasme, maar ik ben ook snel afgeleid en zo weer met een andere taak bezig. Focussen op 1 ding vind ik lastig. Ik hou van afwisseling.

B: Ik maak een planning, ga stapsgewijs alle punten af en zorg dat ik op tijd alles af heb.

C: Ik werk rustig en op mijn gemak. Regelmatig stel ik taken uit tot het allerlaatste moment, omdat ik. me er moeilijk toe kan zetten.

   13. Hoe ga jij om met stress?

A: Ik kan snel in de stress schieten, soms om de kleinste dingen. Dan slaap ik weer een nacht niet omdat ik pieker.

B: Met een beetje stress werk ik juist extra hard. Piekeren is niets voor mij. Ik ga recht op mijn doel af.

C: Ik ben erg stressbestendig en wind me niet gauw op over dingen.

   14. Hoe ga jij om met het nemen van (belangrijke) beslissingen?

A: Daar kan ik soms lang over twijfelen: alle voors en tegens tegen elkaar afwegen of ik maak een keuze en verander hem even later weer.

B: Ik neem redelijk snel beslissingen. Als ik ervan overtuigd ben dat het goed is, hoef ik niet lang na te denken.

C: Spontaan een beslissing nemen is niets voor mij. Ik stel het liever uit of ik laat het aan anderen over met meer ervaring of expertise.

   15. Hoe makkelijk leer jij informatie uit je hoofd?

A: Ik neem snel informatie op, maar ben het vaak ook snel weer vergeten.

B: Ik kan alles vaak tot in detail herinneren. Dit komt ook door mijn strakke planning en hard studeren.

C: Het duurt soms lang voordat ik iets uit mijn hoofd heb geleerd maar als ik het eenmaal weet dan vergeet ik het nooit meer.

   16. Op welke manier stuur jij e-mails?

A: Enthousiast, een beetje chaotisch, soms iets te langdradig.

B: Gestructureerd. Vaak met opsommingen of onderstrepingen.

C: Kort en bondig. Waarom zou ik een lang bericht maken als het ook kort kan?

   17. Hoe is jouw hongergevoel?

A: Wisselend, soms heb ik veel trek en soms minder. Vaak eet ik de hele dag door kleine beetjes. Soms vergeet ik ook te eten.

B: Sterk, ik kan veel eten en het liefst grote porties. Ik kan ook behoorlijk geïrriteerd raken als ik honger heb.

C: Weinig. Ik kan prima een maaltijd overslaan.

   18. Het is bijna tijd voor het avondeten. Wat ga je eten?

A: Geen idee, nog niet over nagedacht. Ik bedenk dat liever spontaan en kijk wel waar ik trek in heb.

B: Ik heb al een maaltijd voorbereid of op de planning staan.

C: Ik maak een van de makkelijke maaltijden die ik altijd maak.

   19. Hoe is jouw ontlasting?

A: Onregelmatig, soms goed en de andere keer lukt het niet en heb ik harde droge keutels.

B: Vaak. Meestal ziet het eruit als een rijpe banaan, soms wat zachter.

C: Regelmatig. Veel en zware ontlasting.

   20. Hoe ziet jouw ideale vrije dag eruit?

A: Het liefst doe ik veel verschillende dingen: bewegen, afspreken met vrienden en spontane (creatieve) activiteiten. Ik vergeet nog weleens om rust te nemen tussendoor.

B: Het liefst maak ik een planning, zodat ik alles kan afvinken: huishoudelijke taken, sporten en afspraken met vrienden.

C: Het liefst slaap ik eerst lang uit en daarna start ik rustig op. Mijn vrienden zie ik graag maar ik plan mijn vrije dag niet helemaal vol.

   21. Hoe ga jij om met de kou?

A: Ik ben een echte koukleum en heb snel last van koude vingers en tenen.

B: Ik vind de kou lekker, dat zorgt voor wat verkoeling.

C: Ik heb niets met kou maar ik kan er wel mee omgaan.

Wat is jouw score?

Heb je de meeste A's, B's of C's?

• A: Vata dominantie
• B: Pitta dominantie
• C: Kapha dominantie

Benieuwd wat dit betekent?

Hou dan mijn volgende blogs in de gaten, daar ga ik uitgebreid in op alle drie dosha's.